Είναι δεδομένο πως σε λίγα χρόνια, θα έχουμε συστήματα τεχνητής νοημοσύνης τα οποία θα έχουν αναλάβει τις περισσότερες λειτουργίες των ανθρώπινων κοινωνιών, από τη ρύθμιση των φαναριών σε ολόκληρο το οδικό δίκτυο, μέχρι τη διάγνωση και, γιατί όχι, την θεραπεία διαφόρων ασθενειών, εξατομικευμένα, για κάθε ασθενή. Το θέμα τέχνη, όμως, είναι κάτι άλλο. Ή τουλάχιστον, έτσι θα θέλαμε να πιστεύουμε!
Το «τι είναι τέχνη» είναι μια συζήτηση η οποία από μόνη της δεν έχει τελειωμό. Κάποιοι θεωρούν τέχνη τα πιο παραδοσιακά δημιουργήματα, είτε μιλάμε για μουσική, είτε για ζωγραφική, είτε για γλυπτική. Άλλοι θεωρούν τέχνη τα πάντα – ακόμη και την… τουαλέτα που ονόμασε Fountain ο γλύπτης Marcel Duchamp το 1917! Επομένως, υπάρχει άπλετος χώρος για τις δημιουργίες συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης.
Ειδικά στο χώρο της μουσικής, αν το τελικό αποτέλεσμα είναι ευχάριστο, η κοινή πεποίθηση είναι πως κανέναν δεν ενδιαφέρει αν ένα τραγούδι έχει γραφτεί από άνθρωπο ή από υπολογιστή. Και αυτό έκαναν οι ερευνητές που δημιούργησαν το JukeBox, ένα σύστημα τεχνητής νοημοσύνης το οποίο παράγει μελωδίες, μουσική, αλλά και στίχους και μάλιστα τους τραγουδά με φωνή και στυλ δανεισμένο από γνωστούς καλλιτέχνες.
Τα αποτελέσματα, βέβαια, άλλες φορές είναι θαυμάσια – με παραδείγματα τραγούδια που φέρουν την κρυστάλλινη φωνή και την αιθέρια χροιά της Ella Fitzgerald, τη «σκληρή» κιθάρα των Rolling Stones ή το «γρέζι» στη φωνή του Rod Stewart – ενώ άλλες φορές… γίνονται από περίεργα έως… ανατριχιαστικά.
Για παράδειγμα, ένα πολύ περίεργο δημιούργημα με όνομα Mitosis και τη φωνή του Elvis Presley να τραγουδά στίχους όπως «From dust we came with humble start; From dirt to lipid to cell to heart. With mitosis with meiosis with time; At last we woke up with a mind». Υπάρχει και το «Merry Christmas Baby» με τη φωνή του Chuck Berry το οποίο θα σε κάνει να μην κλείνεις μάτι τα βράδια.
Ακόμα κι έτσι, όμως, το project είναι πολύ σημαντικό, κι ας μην ξεχνάμε πως η τεχνολογία αυτή βρίσκεται ακόμα στα σπάργανα. Το project αναπτύσσεται υπό την αιγίδα του OpenAI, το οποίο είναι ένα μη κερδοσκοπικό εργαστήριο έρευνας πάνω στην τεχνητή νοημοσύνη και το οποίο έχει ιδρυθεί από τον Elon Musk και στο οποίο συμμετέχουν κορυφαία ονόματα στο χώρο της ρομποτικής και της τεχνητής νοημοσύνης.
Για την εκπαίδευση του JukeBox δημιουργήθηκε μια τεράστια βάση δεδομένων, αποτελούμενη από 1,2 εκατομμύρια τραγούδια. «Δείχνουμε πως τα μοντέλα μας μπορούν να δημιουργήσουν τραγούδια μέσα από μια μεγάλη ποικιλία ειδών μουσικής, όπως η ροκ, η τζαζ ή το hip-hop. Μπορούν να ‘πιάσουν’ τη μελωδία, το ρυθμό, την σύνθεση σε βάθος χρόνου αλλά και τη χροιά μιας μεγάλης γκάμας μουσικών οργάνων, καθώς και το στυλ και τη φωνή τραγουδιστών για να ταιριάξουν με τη μουσική», αναφέρουν οι υπεύθυνοι του project.
Η μηχανική παραγωγή μουσικής έχει απασχολήσει τη μουσική βιομηχανία – και όχι μόνο – εδώ και δεκαετίες, με διάφορα αποτελέσματα. Το JukeBox, όμως, είναι το πρώτο τέτοιο σύστημα το οποίο παράγει τόσο μουσική όσο και στίχους αλλά και φωνητικά.
Τι επιφυλάσσει το μέλλον; Μα και βέβαια… ακόμη καλύτερα αποτελέσματα! Οι ίδιοι οι ερευνητές του OpenAI αναγνωρίζουν πως το JukeBox είναι απλά ένα βήμα μπροστά. Η επόμενη έκδοση του συστήματος αναμένεται σε έναν περίπου χρόνο από τώρα!