Τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης έχουν γεμίσει τα πρωτοσέλιδα όλων των – τεχνολογικών και μη – ειδησεογραφικών ιστοσελίδων τις τελευταίες εβδομάδες, με το ChatGPT να είναι αυτό που κλέβει την παράσταση, επιδεικνύοντας εντυπωσιακές ικανότητες. Συγκεκριμένα, μπορεί να παράξει κείμενο και να “συνομιλήσει” με ανθρώπους, φτάνοντας σε ένα επίπεδο “κατανόησης” το οποίο κάνει το Turing test να μοιάζει ανεπαρκές για να ξεχωρίσει τον άνθρωπο από τη μηχανή. Άλλα τέτοια συστήματα είναι σε θέση να παράξουν εικόνες από γραπτές περιγραφές, αρκετά από τα οποία έχουμε καλύψει σε παλαιότερα άρθρα. Αυτό που έλειπε μέχρι τώρα ήταν η αίσθηση της ακοής. Τώρα έχουμε και για αυτό!
Το MusicLM είναι το αντίστοιχο του ChatGPT, όμως παράγει μουσική αντί για εικόνες ή κείμενο. Το σύστημα έρχεται από τα εργαστήρια της Google και μπορεί να παράγει μουσική “σημαντικής πολυπλοκότητας”, βασιζόμενο σε πάνω από 280.000 ώρες μουσικής πάνω στις οποίες έχει εκπαιδευτεί. Το MusicLM βασίζεται σε γραπτές περιγραφές ως είσοδο, τις οποίες μπορεί να μετατρέψει σε μια μουσική σύνθεση σχεδόν οποιουδήποτε είδους. Μάλιστα, μπορεί να δεχτεί και μια σειρά από γραπτές περιγραφές και σε συγκεκριμένα χρονικά σημεία να αλλάξει τη μουσική με ομαλό τρόπο, περνώντας σε τελείως διαφορετικό στυλ.
Το σύστημα, μάλιστα, μπορεί να συνθέσει μέχρι και φωνητικά, αν και εκεί τα αποτελέσματα απέχουν αρκετά από το να είναι πειστικά, καθώς ακούγονται περίεργα – και σε μια περίεργη όσο και ανύπαρκτη γλώσσα, τις περισσότερες φορές.
Το θέμα του copyright
Το πιο ακανθώδες ζήτημα με το MusicLM είναι αυτό των πνευματικών δικαιωμάτων. Η μουσική που παράγει, όπως είπαμε, βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στη μουσική που χρησιμοποιήθηκε για να το εκπαιδεύσει, επομένως οι επιρροές από αυτά είναι κατά περιπτώσεις κάτι περισσότερο από ακουστές. Κάποιες φορές, το σύστημα αντιγράφει κατά γράμμα, με αποτέλεσμα η Google να μην έχει δώσει σε κυκλοφορία το MusicLM, απλά γιατί φοβάται πιθανές μηνύσεις για αυτές τις αντιγραφές. Κάτι τέτοιο έχει γίνει αρκετές φορές στο παρελθόν, και μάλιστα οι νομικοί σύμβουλοι μουσικών εταιρειών καθώς και της Music Publishers Association έχουν προετοιμαστεί και ήδη “ακονίζουν τα μαχαίρια” τους. Ένας εξ αυτών, μάλιστα, αναφέρει σε ένα δημοσιευμένο νομικό paper πως όλα τα συστήματα παραγωγής μουσικής μέσω τεχνητής νοημοσύνης κατασκευάζουν “υφαντά πολύπλοκου ήχου” αντιγράφοντας τις συνθέσεις μέσω των οποίων έχουν εκπαιδευτεί. Όπως αναφέρουν οι ίδιοι οι νομικοί των δισκογραφικών εταιρειών, δεν θα μπουν εμπόδιο στην βελτίωση και τη χρήση της τεχνολογίας τεχνητής νοημοσύνης, όμως θέλουν να διασφαλίσουν την εμπορική εκμετάλλευσή της με έναν τρόπο ο οποίος θα είναι τόσο ηθικός όσο και δίκαιος για τους συνθέτες και τους χρήστες.
Χωρίς να θέλουμε να πάρουμε θέση στη διαμάχη – άλλωστε όλες οι πλευρές έχουν στρατιές εξειδικευμένων δικηγόρων – μιας και είμαστε βέβαιοι πως αυτή, αργά ή γρήγορα, θα φτάσει στα ανώτατα δικαστήρια των ΗΠΑ και της ΕΕ, μπορούμε να παρατηρήσουμε πως οι δικηγόροι των μουσικών εταιρειών βλέπουν μια πιθανή πηγή εισοδήματος. Το αν η χρήση συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης για την παραγωγή μουσικής εμπίπτει στην κατηγορία της “αντιγραφής”, όπως και το εάν υπάρχει πραγματικά “παρθενογέννεση” στη μουσική (μεταξύ άλλων τεχνών), είναι θέματα τα οποία είναι σχεδόν φιλοσοφικής φύσεων και τα αφήνουμε στη διακριτική ευχέρεια του αναγνώστη να τα κρίνει. Η τεχνολογία, πάντως, είναι εδώ. Τώρα θα πρέπει να αποφασίσουμε το πώς θα τη χρησιμοποιήσουμε.
Για περισσότερες πληροφορίες μπορείς να δεις αυτή τη σελίδα: https://google-research.github.io/seanet/musiclm/examples/