Καλά, το ότι μας παρακολουθούν όποτε χρησιμοποιούμε το Internet, το ξέραμε. Είτε μιλάμε για τον «μεγάλο αδελφό» της τελευταίας δεκαετίας, γνωστό και ως Facebook, είτε για το πανταχού παρόν «μάτι» της Google, οι περισσότεροι ξέρουμε πως οι κινήσεις μας στο διαδίκτυο εποπτεύονται από διάφορους «ενδιαφερόμενους». Το ξέρεις, όμως, ότι το ίδιο μπορεί να συμβαίνει ακόμη και στα e-mails που λαμβάνεις;
Αναρωτιέσαι πως γίνεται να σε παρακολουθεί κάποιος, μέσω ενός μηνύματος το οποίο έχει σταλεί; Απλό: τα περισσότερα διαφημιστικά e-mails δεν είναι εκέτο κείμενο, ούτε φέρουν τις εικόνες που βλέπεις συνημμένες μαζί με το e-mail. Αντιθέτως, το e-mail είναι κάτι σαν το τμήμα HTML μιας ιστοσελίδας, ενώ όλες οι εικόνες που βλέπεις, πρέπει να μεταφερθούν από κάποιον server, ακριβώς όπως θα γινόταν αν επισκεπτόσουν το site του αποστολέα. Το πιο ενδιαφέρον (και ύπουλο) είναι το ότι η «παρακολούθηση» δεν γίνεται από τις κανονικές εικόνες που περιλαμβάνονται στα e-mails, αλλά μέσω κάποιων μικροσκοπικών εικόνων, τα οποία επονομάζονται «tracking pixels». Αυτά πληροφορούν τον εκάστοτε ενδιαφερόμενο πότε το άνοιξες, που ήσουν όταν το άνοιξες, για πόση ώρα το κοίταξες, και διάφορες άλλες πληροφορίες.
Τώρα στο προκείμενο: πως μπορείς να γλυτώσεις από αυτή την έμμεση παρακολούθηση; Η απάντηση είναι μεν απλή, ενίοτε δύσκολη στην υλοποίησή της, δε: σταματάς το αυτόματο φόρτωμα εικόνων από τα e-mails που ανοίγεις. Η ίδια η Google φροντίζει έτσι ώστε, όλες οι εικόνες που ανοίγεις μέσα από το Gmail, να μεταφέρονται διαμέσου των proxy servers της Google, παρέχοντας ένα κάποιο προστατευτικό υπόστρωμα. Επίσης υπάρχουν add-ons για το Firefox και το Chrome, τα οποία μπλοκάρουν τους trackers – πχ Ugly Email ή PixelBlock τα οποία είναι Gmail extensions.
Μια πιο γενική λύση είναι να σταματήσεις το αυτόματο φόρτωμα εικόνων στα mails. Για να το κάνεις στο Gmail, θα πρέπει να πας στα settings, να πατήσεις στο See all settings, να κατέβεις μέχρι να εντοπίσεις την επιλογή Images και να επιλέξεις το Ask before displaying external images, αντί για το προεπιλεγμένο Always display external images.
Για να κάνεις το ίδιο στο Outlook (του Microsoft 365), θα πρέπει να πας στο File → Options → Outlook Options → Trust Center → Trust Center Settings και να επιλέξεις το Don’t download pictures automatically… αλλά και το Don’t download pictures in encrypted…, αν και για την πρώτη επιλογή υπάρχουν και κάποιες υποεπιλογές «χαλάρωσης» της απαγόρευσης.
Στο Apple Mail, τα πράγματα είναι πιο εύκολα: Ανοίγεις τα Preferences, πατάς στο Viewing και αποεπιλέγεις το Load remote content in messages. Τα ίδια ισχύουν και για το iOS Mail και Gmail.
Για το Gmail σε συσκευές Android, πατάς πάνω στο hamburger (το εικονίδιο με τις τρεις οριζόντιες γραμμές), πας στα Settings, πατάς στο εικονίδιο του λογαριασμού που θες να ρυθμίσεις, κατεβαίνεις μέχρι να εντοπίσεις το Images και επιλέγεις το Ask before displaying external images.
Επίσης θα πρέπει να αναφέρουμε πως όλα τα παραπάνω ισχύουν για όσους βλέπουν τα mails τους μέσα από τον browser. Αν θέλεις να αποφύγεις τέτοια προβλήματα, μπορείς να αρχίσεις να χρησιμοποιείς κάποιον εξειδικευμένο e-mail client, όπως το «αδερφάκι» του Firefox, το Thunderbird, το οποίο μπλοκάρει όλες τις εξωτερικές εικόνες και κάθε εξωτερικό υλικό εκ προεπιλογής, εκτός κι αν εσύ του δώσεις την άδεια ρητώς!