13
Επιστήμη & Έρευνα

Το διαστημικό λεωφορείο αποκτά διάδοχο!

Το διαστημικό λεωφορείο αποκτά διάδοχο!
Το νέο μίνι space shuttle έφτασε στο ακρωτήριο Κανάβεραλ και ετοιμάζεται για την πρώτη του εκτόξευση!

Στην ιστορία της κατάκτησης του διαστήματος, το διαστημικό λεωφορείο (Space Shuttle) κατέχει περίοπτη θέση. Σχεδιασμένο στα μέσα της δεκαετίας του ’60 και σε χρήση από το 1981 έως και το 2011, το Space Shuttle σχεδιάστηκε με στόχο να είναι (μερικώς) επαναχρησιμοποιούμενο, ώστε να μειωθεί το κόστος ανά εκτόξευση αλλά και ο χρόνος προετοιμασίας. Δυστυχώς, το διάσημο όχημα απέτυχε και στους δύο στόχους, με το κόστος να είναι στην πράξη μεγαλύτερο από πυραύλους μίας χρήσεως, ενώ και ο χρόνος προετοιμασίας του κάθε οχήματος διαρκούσε πολύ περισσότερο από το προβλεπόμενο. Το σκεπτικό, όμως, του Space Shuttle ήταν σωστό.

Από την τελευταία πτήση του Space Shuttle έχουν περάσει πάνω από 13 χρόνια και πλέον η NASA δεν σχεδιάζει η ίδια τα οχήματα και τους πυραύλους αλλά έχει αφήσει το καθήκον αυτό σε ιδιωτικές εταιρείες. Μια από αυτές, η Sierra Space, έχει αποφασίσει να αναβιώσει το concept του Space Shuttle, αλλά σε μικρότερη κλίμακα. Το αποτέλεσμα είναι το Dream Chaser, ένα Space Shuttle σε σμίκρυνση, το οποίο φιλοδοξεί να μεταφέρει αστροναύτες ή φορτίο (αλλά όχι και τα δύο) στο διάστημα, με την εκτόξευση να γίνεται στην κορυφή ενός κανονικού πυραύλου, ενώ η προσεδάφιση ακριβώς όπως και το Space Shuttle, δηλαδή σε αεροδιάδρομο και όχι σε πτώση προς το έδαφος (όπως τα ρωσικά Soyuz και το Starliner της Boeing) ή τη θάλασσα (όπως τα Crew Dragon της SpaceX).

Το Dream Chaser είναι σχεδόν έτοιμο για την παρθενική του πτήση, έχοντας περάσει πολλές δοκιμές και έχοντας ήδη μεταφερθεί στο Kennedy Space Center, τη βάση της NASA που γνωρίζαμε επί πολλές δεκαετίες ως “ακρωτήριο Κανάβεραλ”. Η πρώτη εκτόξευση του Dream Chaser, με το όχημα να φέρει το όνομα “Tenacity” (“Επιμονή”), έχει προγραμματιστεί για τον ερχόμενο Σεπτέμβριο, οπότε και, καλώς εχόντων των πραγμάτων, θα μεταφέρει φορτίο στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Προφανώς δεν πρόκειται για επανδρωμένη αποστολή, μιας και το Dream Chaser δεν έχει καν δοκιμαστεί σε πραγματικές συνθήκες, αλλά η Sierra Space θέλει να επιταχύνει τις διαδικασίες ούσα βέβαιη για την επιτυχία του οχήματός της.

Η εταιρεία που έχει περάσει τις δύο τελευταίες δεκαετίες σχεδιάζοντας το Dream Chaser, έχει σχεδιάσει και κατασκευάσει ήδη και τα οχήματα μεταφοράς προσωπικού. Μάλιστα, ενώ το πρώτο όχημα βρίσκεται στο Κανάβεραλ και πρέπει να περάσει άπειρα τεστ και δοκιμές, προτού και αφού τοποθετηθεί στην κορυφή ενός πυραύλου Vulcan Centaur (κατασκευής United Launch Alliance), η εταιρεία ετοιμάζει τα επόμενα Dream Chasers. Το ενδιαφέρον είναι πως η Sierra Space δεν πηγαίνει στο άγνωστο με βάρκα την ελπίδα, αλλά έχει ήδη εξασφαλίσει συμβόλαιο από τη NASA για επτά αποστολές “cargo” στον ISS.

Ακόμη πιο ενδιαφέρον είναι το γεγονός πως, λόγω της ελεγχόμενης επανεισόδου στην ατμόσφαιρα, η μέγιστη επιτάχυνση (επιβράδυνση αν προτιμάτε) που θα δεχθεί δεν ξεπερνά το 1,5 g, επομένως είναι εφικτή η μεταφορά ευαίσθητων υλικών από τον ISS (ή μελλοντικά από οποιαδήποτε διαστημική βάση) στη Γη. Επίσης ενδιαφέρον έχει το ότι το Dream Chaser μπορεί να εκτοξευτεί από πρακτικά οποιονδήποτε πύραυλο, ανεξαρτήτως εταιρείας ή χώρας, αρκεί να έχει την απαραίτητη ανυψωτική ισχύ. Μάλιστα, η εταιρεία έχει ήδη προγραμματίσει δοκιμή και με πύραυλο Ariane της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας (ESA).

Με τα επαναχρησιμοποιούμενα οχήματα ελεγχόμενης προσγείωσης να επανέρχονται στο επίκεντρο – ας μην ξεχνάμε και το Starship της SpaceX – σε μια προσπάθεια εξορθολογισμού του κόστους και της βιωσιμότητας των εκτοξεύσεων, περιμένουμε με μεγάλο ενδιαφέρον να δούμε την προσέγγιση της Sierra Space. Ενώ η NASA (και η SpaceX) ακολούθησε την οδό του “μεγάλο και πολυχρηστικό”, η Sierra Space ακολουθεί την ακριβώς αντίθετη λογική, αυτήν του “μικρό και εξειδικευμένο”. Στην πράξη, η ανθρωπότητα χρειάζεται και τα δύο!