9
Αθλητισμός

Πώς δουλεύει το αυτόματο off-side στο Euro 24;

Πώς δουλεύει το αυτόματο off-side στο Euro 24;
Είδαμε πολλά ματς, περισσότερα off-side, αλλά πώς βγαίνει αυτή η γραμμή που ακύρωσε τόσα πολλά γκολ στο Euro της Γερμανίας;

Η ποδοσφαιρική πανδαισία του Euro έχει τελειώσει, ολόκληρος ο πλανήτης πλέον ασχολείται με τους Ολυμπιακούς Αγώνες και με μετάλλια. Πριν από λίγες εβδομάδες, όμως, τα πάντα περιστρέφονταν γύρω από την μπάλα, τις εθνικές ομάδες, τα πέναλτι, τα οφσάιντ, τις παρατάσεις και, βέβαια, τις διαιτητικές αποφάσεις και, πρωτίστως, το VAR και τα ακυρωμένα γκολ, τα οποία ήταν και αρκετά. Σε πολλά παιχνίδια είδαμε να αλλάζουν αποτελέσματα και να κρίνονται προκρίσεις με βάση μια νοητή ευθεία, την οποία βλέπαμε με λίγα λεπτά καθυστέρηση σε πλήρη τρισδιάστατη απεικόνιση, και η οποία έκρινε εάν ένα γκολ (ή κάτι άλλο) ήταν εντός κανονισμού ή όχι. Πολλοί ήταν αυτοί που διαφώνησαν με τις αποφάσεις αυτές, πολλοί μίλησαν για αλλαγή των κανονισμών, αλλά η ιστορία έγραψε πως η Ισπανία σήκωσε το τέταρτο Euro της ιστορίας της.

Αυτό που έκανε τη διαφορά σε αυτό το Euro, όμως, ήταν η ταχύτητα με την οποία έβγαινε η απόφαση για το off-side. Η επίσημη ονομασία της UEFA το ονομάζει “semi-automated offside VAR”, δηλαδή “ημιαυτόματο VAR για το οφσάιντ”, κάτι που δεν λέει και πολλά πράγματα. Για να μην μείνεις με την απορία, λοιπόν, θα εξηγήσουμε το πώς δουλεύει.

Το μυστικό της συνταγής του ημιαυτόματου off-side κρύβεται μέσα στην ίδια την ασπρόμαυρη μπάλα της Adidas, την επονομαζόμενη “Fussballliebe”. Η μπάλα αυτή σχεδιάστηκε έτσι ώστε να περιέχει μικροτσίπ, το οποίο βρίσκεται στο γεωμετρικό κέντρο της μπάλας και μπορεί να ανιχνεύσει έως και 500 κινήσεις το δευτερόλεπτο, επομένως μπορεί να καταγράψει την ακριβή στιγμή που την άγγιξε ένας παίκτης. Αυτό είναι το πρώτο σκέλος της τεχνολογίας, καθώς το off-side “μετράει” ακριβώς τη στιγμή που η μπάλα φεύγει από το πόδι του παίκτη που κάνει την πάσα.

Ταυτόχρονα, χρησιμοποιήθηκε ένα σύστημα με πολλές κάμερες, οι οποίες βρίσκονταν περιμετρικά στην οροφή των σταδίων, και σύστημα τεχνητής νοημοσύνης, το οποίο μπορούσε να ανιχνεύσει τη θέση του κάθε παίκτη αλλά και την ακριβή θέση των άκρων του, βάσει των εικόνων από τις κάμερες (limb-tracking technology).

Τα δύο συστήματα, της μπάλας και της θέσης των παικτών, συγχρονίζονταν από ένα κοινό ρολόι υψηλής ακρίβειας, με αποτέλεσμα να είναι σε θέση να γνωρίζουν πού ήταν ο κάθε παίκτης και σε ποια θέση τα άκρα του, ακριβώς το χιλιοστό του δευτερολέπτου που έγινε η πάσα.

Το σύστημα ονομάζεται “ημιαυτόματο” διότι, απλά, η τελική απόφαση έπεφτε στον διαιτητή, ο οποίος θα αποφάσιζε το εάν ο παίκτης που ήταν off-side επηρέαζε τη φάση ή όχι. Ο ρόλος του ανθρώπου ακόμη είναι σημαντικός, διότι αυτή η απόφαση δε μπορεί να παρθεί από αυτοματοποιημένο σύστημα (ακόμα).

Το γεγονός, όμως, πως ακόμη την τελική απόφαση την παίρνει ο διαιτητής είναι και αυτό που δίνει λαβή σε όλα αυτά τα σχόλια, τις γκρίνιες, αλλά και τις φωνές που θα ήθελαν ένα “απόλυτο” σύστημα. Αυτό που είδαμε στο Euro ήταν μια πρόγευση του τι πρόκειται να επακολουθήσει. Ας μην ξεχνάμε και τις φωνές για το υποτιθέμενο πέναλτι στον αγώνα Ισπανίας – Γερμανίας, το οποίο δεν δόθηκε. Η τεχνολογία ακόμη δεν έχει φτάσει στο επίπεδο που θα μπορεί να κρίνει, από κάμερες ή άλλους αισθητήρες, εάν ακόμη και μια επαφή ή ένα χέρι εντός περιοχής ήταν εσκεμμένο ή όχι, αλλά πολλοί είναι αυτοί που θα το ήθελαν. Αντίστοιχα πολλοί είναι και αυτοί που πιστεύουν πως η ασάφεια, ο “ανθρώπινος παράγοντας”, η αστάθμητη απόφαση κάποιου διαιτητή είναι αυτή που δίνει ενδιαφέρον στο άθλημα – αν και συνήθως αυτοί που το λένε αυτό είναι οι “ωφελημένοι” κάποιας λανθασμένης διαιτητικής απόφασης. Το μόνο σίγουρο είναι πως το ημιαυτόματο off-side είχε και τις λιγότερες γκρίνιες, κι αυτό είναι μάλλον το πιο σημαντικό.