Δεν είναι κάτι καινούριο. Η τεχνολογία προχωρά με άλματα και όλοι μας πρέπει να καθόμαστε και να μαθαίνουμε νέους όρους και να διαβάζουμε νέες αναλύσεις κάθε τόσο. Είναι γνωστό ανέκδοτο στο χώρο της τεχνολογίας πως χρειάζεται να τρέχεις όλο και πιο γρήγορα, για να μη μείνεις πίσω. Και οι νέες τεχνολογίες που μπαίνουν στα smartphones φροντίζουν να επιβεβαιώσουν αυτόν τον άγραφο κανόνα.

Μη φοβάσαι, όμως, γιατί εμείς είμαστε εδώ για να κάνουμε τα πράγματα πιο κατανοητά. Για να δούμε τις κυριότερες πτυχές των νέων τεχνολογιών, το γιατί είναι σημαντικές και το πως ξεχωρίζουν από τις παλαιότερες υλοποιήσεις.

Ρυθμός ανανέωσης

Ο ρυθμός ανανέωσης είναι, απλά, το πόσες φορές μπορεί μια οθόνη να ανανεωθεί ανά δευτερόλεπτο. Όταν λέμε ανανεωθεί εννοούμε, πόσες εικόνες μπορεί να δείξει ανά δευτερόλεπτο, χωρίς να θολώνει λόγω του ότι το ίδιο το υλικό της οθόνης (LCD ή OLED) δεν προλαβαίνει να αλλάξει την εικόνα που προβάλλει. Μέχρι πρότινος, τα 60Hz ήταν ο κανόνας, αλλά σε βίντεο ή παιχνίδια με γρήγορη κίνηση, το θόλωμα ήταν φανερό. Πλέον υπάρχουν μοντέλα με ρυθμό ανανέωσης στα 90Hz ή ακόμη και στα 120Hz, όπως το Samsung Galaxy S20 ή άλλα μοντέλα που είναι σχεδιασμένα για παιχνίδια (πχ Razer).

Βέβαια, ο υψηλός ρυθμός ανανέωσης έχει και μειονεκτήματα. Ο επεξεργαστής της συσκευής θα πρέπει να δουλεύει περισσότερο για να παράγει τα καρέ που απαιτούνται, είτε σε βίντεο είτε σε παιχνίδια, κάτι που σημαίνει περισσότερη κατανάλωση και θερμότητα. Επίσης υπάρχει και όριο στο τι μπορεί να διακρίνει το ανθρώπινο μάτι, οπότε, από ένα σημείο και μετά, δεν έχει νόημα ο υψηλότερος ρυθμός.

Ρυθμός δειγματοληψίας αφής

Τα Hertz (Hz) δεν περιορίζονται στην εικόνα. Οι οθόνες αφής έχουν κι αυτές ρυθμό, ο οποίος αφορά το πόσες φορές το δευτερόλεπτο διαβάζουν τον αισθητήρα αφής για να καταλάβουν που πατάς την οθόνη και τι κινήσεις κάνεις. Τα νέα μοντέλα υπόσχονται δειγματοληψία στα 240Hz ενώ μέχρι τώρα τα 120Hz ήταν το σύνηθες. Όσο μεγαλύτερος ο ρυθμός, τόσο πιο ομαλές οι κινήσεις που κάνεις, αλλά ταυτοχρόνως μεγαλύτερη και η κατανάλωση ενέργειας.

Ανάλυση

Με απλά λόγια, πόσα pixels χωράνε στην εκάστοτε οθόνη. Η Apple ήταν πρωτοπόρος σε αυτό τον τομέα με τις οθόνες Retina και τα 300ppi (pixels per inch). Όσο περισσότερα τα pixels σε μια οθόνη σταθερού μεγέθους, τόσο καλύτερη η εικόνα και τόσο πιο δύσκολο είναι να διακρίνεις τα pixels. Υπάρχει όριο, όμως. Το ανθρώπινο μάτι έχει όριο στη διακριτική του ικανότητα και, από ένα σημείο και πέρα, δεν μπορεί να διακρίνει διαφορά.

Φωτεινότητα

Μετριέται σε nits και έχει σημασία διότι μπορείς να διακρίνεις την οθόνη ακόμη και σε δύσκολες συνθήκες (π.χ. υπό το φως του ήλιου). Σε γενικές γραμμές, η δυνατότητα για πολύ υψηλή φωτεινότητα καλό είναι να υπάρχει, αλλά πρέπει να σκέφτεσαι πως στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων θα χρησιμοποιείς πολύ χαμηλή φωτεινότητα – εκτός κι αν είσαι συνεχώς έξω.

Θερμοκρασία χρώματος

Εδώ έχουμε μια ποσότητα η οποία είναι δύσκολο να οπτικοποιηθεί. Η θερμοκρασία χρώματος μετριέται σε βαθμούς Κέλβιν και ο λόγος έχει σχέση με… φυσική. Συγκεκριμένα, με την ακτινοβολία «μέλανος σώματος». Μην αγχώνεσαι, δεν πρόκειται να αρχίσουμε μαθήματα κβαντομηχανικής εδώ. Απλά, η θερμοκρασία χρώματος ποσοτικοποιεί την ακτινοβολία ενός σώματος, καθώς το θερμαίνουμε. Σκέψου ένα μεταλλικό σύρμα, όπως αυτό σε μια παλιά λάμπα πυρακτώσεως. Καθώς αυξάνεται η θερμοκρασία, το σύρμα αρχίζει να λάμπει σχεδόν κόκκινο, έπειτα γίνεται πορτοκαλί, έπειτα κίτρινο, έπειτα άσπρο, ενώ αν δεν καεί και συνεχίσουμε να αυξάνουμε την θερμοκρασία του, θα περάσει στο μπλεδίζον άσπρο.

Οι οθόνες προσπαθούν να διορθώσουν την εικόνα, με βάση ένα σύστημα που έχει να κάνει με την μελέτη του ανθρώπινου ματιού και την αντίληψη που έχουμε για το χρώμα. Για παράδειγμα, η σελίδα ενός παλιού βιβλίου, υπό το φως του ήλιου φαίνεται κίτρινη ενώ αν τη δεις υπό το φως ενός κεριού, θα σου φανεί σχεδόν άσπρη. Αντιθέτως, η αντικειμενικά άσπρη σελίδα ενός smartphone, αν βρίσκεσαι σε χώρο φωτισμένο από κιτρινωπό φως, θα σου φανεί μπλε. Τα smartphones τελευταίας γενιάς προσπαθούν να ανιχνεύσουν τη θερμοκρασία του φωτός στο περιβάλλον και να διορθώσουν την εικόνα στην οθόνη τους, ώστε να σου φαίνεται σωστή σε κάθε περίπτωση!

HDR

Το HDR (High Dynamic Range) είναι μια ορολογία που «μαγειρευόταν» πολλά χρόνια αλλά μόλις προσφάτως κατάφερε και μπήκε στη ζωή μας. Μέχρι πρότινος, οι οθόνες είχαν τη δυνατότητα να δείχνουν ένα συγκεκριμένο εύρος από φωτεινότητες και χρώματα. Για παράδειγμα, αν έπρεπε να προβάλλουν ένα σκοτεινό δωμάτιο με ένα παράθυρο που βλέπει στο φως της ημέρας, τότε είτε το εσωτερικό του δωματίου θα προβαλλόταν κανονικά και το παράθυρο εντελώς λευκό, είτε το παράθυρο κανονικά και το δωμάτιο σχεδόν μαύρο. Το HDR φροντίζει ώστε οι οθόνες να έχουν πολύ μεγαλύτερο εύρος φωτεινότητας ανά pixel, έτσι ώστε να μπορούν να αποδίδουν μεγαλύτερη γκάμα χρωμάτων και καλύτερη εικόνα εν γένει.