Τα ανεπιθύμητα προγράμματα πήραν τη φήμη και το όνομα (bloatware) από τους υπολογιστές, κυρίως τα laptops, με Windows των περασμένων δεκαετιών. Ο όρος αναφέρεται σε όλα αυτά τα προεγκατεστημένα προγράμματα που έρχονται είτε σε υπολογιστή είτε στα smartphones, συνήθως σε δοκιμαστικές εκδόσεις, τα οποία υπάρχουν “από το εργοστάσιο” και τα οποία κατά πάσαν πιθανότητα δεν τα θέλεις, ούτε πρόκειται να τα χρησιμοποιήσεις ποτέ. Η συντριπτική πλειοψηφία των προγραμμάτων αυτών δεν είναι επιβλαβή, απλά πιάνουν χώρο στον δίσκο και ενίοτε καταναλώνουν και κάποιους πόρους (μνήμη, επεξεργαστική ισχύ), οι οποίοι θα ήταν πολύ πιο χρήσιμοι αν χρησιμοποιούνταν από τα προγράμματα και τα apps που έχεις επιλέξει εσύ. Ακόμη κι από άποψης ασφάλειας, είναι καλύτερο το να αφαιρέσεις όλα αυτά τα apps που δεν χρησιμοποιείς.
Ενώ στους υπολογιστές η αφαίρεση σχεδόν πάντα ήταν απλή υπόθεση, στα smartphones δεν είναι πάντοτε απλό το να αφαιρέσεις τα προεγκατεστημένα apps, ενώ εξαρτάται και από τη συσκευή που χρησιμοποιείς.
Αφαιρώντας apps από το Android
Το πρόβλημα του bloatware είναι ιδιαιτέρως φανερό στις συσκευές Android, μιας και προέρχονται από πολλούς κατασκευαστές. Υπάρχουν περιπτώσεις που θα ανοίξεις για πρώτη φορά μια συσκευή και θα δεις δεκάδες apps τα οποία δεν χρειάζεσαι. Για να τα αφαιρέσεις, θα πρέπει να ανοίξεις τα Settings και να πας στο Apps and Notifications κι από εκεί να πατήσεις στο See all apps. Αν είσαι σίγουρος πως δεν θέλεις κάποιο app, απλά πατάς στο Uninstall για να το αφαιρέσεις.
Το πρώτο πρόβλημα ανακύπτει με κάποια apps τα οποία δε μπορείς να αφαιρέσεις, λόγω του ότι ο κατασκευαστής της συσκευής το έχει ενσωματώσει στην ειδική έκδοση του Android που έχει εγκαταστήσει. Σε αυτή την περίπτωση, δεν θα βρεις επιλογή Uninstall· αντιθέτως, η επιλογή που υπάρχει είναι το Disable. Αυτό κάνει σχεδόν την ίδια δουλειά, αφαιρώντας το app αλλά κρατώντας την αρχική έκδοση που έχει ενσωματώσει ο κατασκευαστής στο Android, αλλά τουλάχιστον δεν θα τρέχει και δεν θα καταναλώνει πόρους.
Για να αφαιρέσεις εντελώς αυτά τα apps τα οποία δεν αφαιρούνται, υπάρχει μια διαδικασία, στην οποία θα πρέπει να ενεργοποιήσεις τα Developer Options του Android και να το συνδέσεις με καλώδιο USB σε κάποιον υπολογιστή, κι από εκεί να χρησιμοποιήσεις τη γραμμή εντολών για να διαγράψεις τα αρχεία. Θεωρούμε πως η διαδικασία ξεφεύγει από τις ικανότητες ενός απλού χρήστη, ενώ και η πιθανότητα του να προκαλέσεις ζημιά στη συσκευή με κάποια λάθος εντολή μας κάνει να μην επεκταθούμε περαιτέρω. Ομοίως και η λύση του “root”, δηλαδή η απόκτηση πλήρους πρόσβασης στο λειτουργικό σύστημα της συσκευής – η οποία συνήθως ακυρώνει και την εγγύηση.
Αφαιρώντας apps από iPhones
Τα iPhones δεν έχουν ιδιαίτερο πρόβλημα με bloatware, λόγω του ότι η Apple έχει τον απόλυτο έλεγχο των συσκευών που κατασκευάζει, και όλα τα apps που έρχονται προεγκατεστημένα είναι της ιδίας. Κάποιος μπορεί να μην ενδιαφέρεται για κάποια apps τα οποία έρχονται μαζί με τα iPhones, αλλά αυτά δεν εμπίπτουν στην κατηγορία του bloatware και σίγουρα η Apple δεν τα εγκαθιστά “εν κρυπτώ”. Κάποια δεν γίνεται να αφαιρεθούν, όπως το Safari ή το Messages, αλλά εδώ και χρόνια η Apple επιτρέπει την αφαίρεση πολλών apps τα οποία έρχονται προεγκατεστημένα αλλά ίσως να μην σε ενδιαφέρουν. Μεταξύ αυτών είναι τα Calculator, Calendar, Compass, Contacts, FaceTime, Home, iBooks, iCloud Drive, iTunes Store, Mail, Maps, Music, News, Notes, Podcasts, Reminders, Stocks, Tips, Videos, Voice Memos, Watch, Weather.
Αν θέλεις να αφαιρέσεις κάποια από αυτά, η διαδικασία είναι ίδια με αυτή της αφαίρεσης οποιουδήποτε άλλου app: κρατάς πατημένο το εικονίδιο του app και επιλέγεις το Delete App από το μενού που θα εμφανιστεί. Ακόμη κι αν αλλάξεις γνώμη αργότερα, όλα τα apps της Apple είναι διαθέσιμα στο App Store.